FCA (Financial Conduct Authority), Birleşik Krallık’ta finansal firmaların tüketici koruması, davranış kuralları ve piyasa bütünlüğü gibi alanlarda düzenleme ve denetimini yapan kurumdur. Forex ve CFD brokerları açısından “FCA regulated” ifadesi genellikle firmanın FCA tarafından yetkilendirildiği ve belirli hizmetler için izinlerinin (permissions) bulunduğu anlamına gelir.
Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır, yatırım tavsiyesi değildir.
FCA Kısa Özet
Ülke: Birleşik Krallık Kurum: Financial Conduct Authority (FCA) Doğrulama: FCA Firm Checker ve Financial Services Register Ana kimlik: FRN (Firm Reference Number)
FCA Yetkilendirmesi Ne Anlama Gelir?
FCA yetkilendirmesi, bir firmanın Birleşik Krallık’ta belirli finansal hizmetleri sunmak için resmi izin aldığını gösterebilir. Ancak değerlendirmede şu noktalar kritiktir:
- Firma yetkili olabilir, fakat size sunduğu ürün veya hizmet için gerekli izinlere sahip olmayabilir.
- Aynı marka altında birden fazla tüzel kişi bulunabilir.
- Bazı yapılar “appointed representative” (atanmış temsilci) modeliyle çalışabilir. Bu durumda izin ve sorumluluk ilişkisi farklı olabilir.
Bu nedenle “FCA var” demek yerine FRN, izinler, tüzel kişi ve iletişim bilgileri birlikte doğrulanmalıdır.
FCA Kaydını Nasıl Doğrularım?
- Brokerın sitesinden tüzel kişi adını ve FRN bilgisini bulun.
- FCA Firm Checker üzerinde firma adı veya FRN ile arama yapın.
- Kayıtta şu alanları kontrol edin:
- Durum (status)
- İzinler (permissions) ve kapsam
- İletişim bilgileri (telefon, e-posta, adres)
- Gerekirse Financial Services Register üzerinden daha detaylı kaydı inceleyin.
Not: Marka adı ile tüzel kişi adı farklı olabilir. Sözleşmeyi imzaladığınız tüzel kişi esastır.
Klon Firma ve Sahte Yetki İddiası
Dolandırıcılar bazen gerçek bir FCA yetkili firmanın adını veya FRN bilgisini kopyalayıp farklı telefon ve e-posta ile yatırımcıları kendilerine yönlendirebilir. Bu nedenle doğrulamada iletişim bilgisi eşleştirme çok önemlidir.
Kontrol listesi:
- FCA kaydındaki telefon ve e-posta, brokerın sitesindeki bilgilerle aynı mı?
- Web sitesi alan adı (domain) ve şirket adı tutarlı mı?
- FCA uyarı listesinde (warning list) firma veya benzeri isimler var mı?
FCA Perakende CFD Kuralları (Özet)
FCA, perakende müşterilere satılan CFD ürünlerinde tüketici koruması sağlar. Broker değerlendirmesinde şu başlıklar kontrol edilebilir:
- Kaldıraç limitleri (varlığa göre değişir)
- Marjin kapatma kuralı (margin close-out)
- Negatif bakiye koruması
- Teşvik ve bonus gibi promosyonlara kısıtlar
Yatırımcı Koruması: FSCS
FCA yetkili bir firma başarısız olduğunda (failed / in default), bazı durumlarda FSCS devreye girebilir.
Genel bilgi:
- Yatırımlar için üst limit çoğunlukla kişi başı ve firma başı 85.000 GBP olarak geçer.
- FSCS kötü yatırım performansını telafi etmez. Uygunluk ve kapsam, başvuru türüne göre değişebilir.
Not: Banka mevduatı koruması ile yatırım koruması aynı şey değildir. Broker hesabının hangi kategoride olduğu ayrıca önemlidir.
FCA Lisanslı Olduğunu Söyleyen Brokerlarda Kırmızı Bayraklar
- “FCA regulated” yazıyor ama FRN paylaşılmıyor.
- FRN var, ancak FCA kaydındaki iletişim bilgileri brokerın sitesindeki bilgilerle uyuşmuyor.
- Firma kayıtta yetkili görünüyor fakat izinler, sunulan ürün veya hizmeti kapsamıyor.
- Regülasyon sayfasındaki tüzel kişi ile müşteri sözleşmesindeki tüzel kişi farklı.
- Birden fazla ülke veya entity var, hangi tüzel kişi ile sözleşme imzaladığınız net değil.
Değerlendirme Kriterleri (Sitemizde)
- Doğrulanabilirlik
- FRN, tüzel kişi, adres ve iletişim alanları tam mı?
- Resmi kayıtta birebir eşleşiyor mu?
- Durum ve İzinler
- Firma statüsü uygun mu?
- İzinler ve kapsam, brokerın sunduğu ürünlerle uyumlu mu?
- Şeffaflık
- Müşteri sözleşmesi, risk açıklamaları, ücretler ve şirket bilgileri erişilebilir mi?
- Müşteri Koruması
- Perakende CFD korumaları uygulanıyor mu?
- Şikayet ve uyuşmazlık süreci net mi?
Sık Sorulan Sorular
Hayır. FCA yetkilendirmesi güçlü bir göstergedir; ancak tüzel kişi, izinler, ürün kapsamı, şeffaflık ve olası uyarılar birlikte değerlendirilmelidir.
Firm Checker hızlı tüketici kontrolü içindir. Financial Services Register daha detaylı kayıt bilgileri sunar.
FRN tek başına yeterli değildir. FCA kaydındaki telefon, e-posta ve adres bilgileri ile brokerın sunduğu bilgiler aynı olmalıdır.